|
Najważniejsze wyzwania dla onkologii w nadchodzącym roku
dr Janusz Meder, Prezes PUO:
Przewiduje się, że w ciągu najbliższych 15 lat na świecie nastąpi podwojenie liczby chorych na nowotwory. To poważne wyzwanie dla służby zdrowia, tym bardziej, że dzięki osiągnięciom medycyny rak staje się chorobą przewlekłą, z którą pacjenci żyją długie lata.
Dzieje się tak między innymi na skutek dynamicznego rozwoju nowoczesnej immunologii. Jednak leczenie nowotworów wymaga działań międzyresortowych, a przede wszystkim edukacji społeczeństwa.
Rak nerki
prof. hab. n. med. Cezary Szczylik, Kierownik Kliniki Onkologii, Wojskowy Instytut Medyczny:
Rak nerki jest na świecie ósmy pod względem częstości występowania. Dostępne od r. 2006 leki celowane zrewolucjonizowały wyniki jego terapii. Jednak nie wszystkie są w Polsce dostępne. Nie ma u nas trzeciej linii leczenia mimo wielu dowodów skuteczności takiej strategii terapii.
Rak nerki, obok czerniaka, należy do nowotworów immunogennych. Stąd w leczeniu powodzenie przeciwciał monoklonalnych, które, choć nie działają na komórki nowotworowe, ale odblokowują odpowiedź immunologiczną organizmu.
Rak trzustki - terapie przyszłości
dr n. med. Anna Nowak-Dement, Klinika Onkologii, Klinika Onkologii, Wojskowy Instytut Medyczny:
W Polsce co roku około 5 tys. osób zapada na raka trzustki - 80 proc. z nich po 60 roku życia. Nowotwór ten zajmuje czwarte miejsce pod względem umieralności na świecie. Czynniki ryzyka tej choroby to m.in. palenie tytoniu, cukrzyca, picie mocnego alkoholu, tłusta dieta i brak wysiłku fizycznego.
Objawy są niespecyficzne, dlatego chorobę diagnozuje się często w zaawansowanym stadium. W połowie przypadków chory ma już wtedy odległe przerzuty. Tylko 9 proc. przypadków daje się operować. W gruncie rzeczy brak leków, które w znaczący sposób przedłużają życie chorych. Zaledwie 6,7 proc. z nich dożywa pięciu lat.
Jak radzimy sobie z rakiem piersi w Polsce - diagnostyka i terapia
prof. Tadeusz Pieńkowski, Prezes Polskiego Towarzystwa do Badań nad Rakiem Piersi:
Rak piersi to choroba, którą dzięki badaniom przesiewowym można wykryć już w stadium bezobjawowym. Dlatego 75 proc. chorych przeżywa co najmniej pięć lat. Badania przesiewowe przynoszą efekty, jeśli są powiązane z diagnostyką i szybko następującym leczeniem.
Również w terapii stosuje się obecnie rozwiązania przyjazne dla chorych, jak zabiegi oszczędzające czy biopsja węzła wartowniczego. Diagnostyka molekularna umożliwia indywidualizację leczenia. Istotna jest w tej chorobie rola specjalistycznych ośrodków, gdzie decyzje podejmuje zespół, a wszystkie problemy związane z terapią rozwiązywane są na miejscu.
Zaawansowany czerniak z mutacją BRAF ...
dr Katarzyna Kozak, Klinika Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków, COI:
Co roku w Polsce obserwuje się 2,5 tys. nowych zachorowań na czerniaka. Wyniki leczenia nie są tak dobre, jak mogłyby być, gdyby pacjenci zgłaszali się wcześniej. Szansa na skuteczne leczenie zmniejsza się o połowę, gdy czerniak wnika w skórę głębiej niż 4 mm,.
Nowoczesne terapie nie są obecnie dostępne w Polsce w dostatecznym zakresie. W leczeniu stosuje się immunoterapię nieswoistą, terapię ukierunkowaną molekularnie oraz terapie skojarzone, do których w Polsce nie ma jednak dostępu. Zbyt długi czas upływa od zarejestrowania leku do rozpoczęcia leczenia.
... i rak podstawnokomórkowy - dwa oblicza nowotworów skóry
płk dr hab. n. med. Witold Owczarek, prof. nadzw., Klinika Dermatologii Wojskowy Instytut Medyczny, Warszawa:
Rak podstawnokomórkowy stanowi 80 proc. raków skóry. Częstość zachorowań rośnie wraz z wiekiem populacji. Do czynników ryzyka należy promieniowanie UV. Badanie dermoskopowe powinno być standardem, ułatwiającym wczesne rozpoznanie, tym bardziej przy zmianach nietypowych.
Znaczenie dla rokowania ma wielkość i umiejscowienie zmiany. W leczeniu istotne jest zachowanie funkcji danego narządu lub części ciała oraz efekt estetyczny. Ważna jest także obserwacja pacjenta po zakończonej terapii, ponieważ ma on dziesięciokrotnie większe predyspozycje do powstania nowego raka skóry niż reszta populacji.
Choroby nowotworowe w praktyce lekarza POZ
dr n. med. Jacek R. Łuczak, Kolegium Lekarzy Rodzinnych:
Rola lekarza rodzinnego w zakresie nowotworów jest m.in. stosowanie się do zasady czujności (wczesnego rozpoznawania) oraz do zasady niemarnowania czasu, co oznacza szybkie inicjowanie leczenia. Lekarz powinien przy tym znać dane statystyczne, dotyczące częstości występowania nowotworów w populacji.
W związku z tym wskazana jest ścisła współpraca Kolegium Lekarzy Rodzinnych z Polskim Towarzystwem Onkologicznym. Jednak pakiet onkologiczny nie obejmuje prewencji pierwotnej ani wtórnej -a to właśnie domena przede wszystkim lekarza rodzinnego.
Postępowanie w NDRP - niedrobnokomórkowym raku płuca
dr hab. n. med. Dariusz Kowalski, Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej, Centrum Onkologii-Instytut:
Niedrobnokomórkowy rak płuca zaledwie w 10 proc. przypadków nadaje się do leczenia operacyjnego. W chemioterapii od 10 lat nie pojawiły się w leczeniu tego nowotworu nowe leki. Postęp stanowi wprowadzenie leków ukierunkowanych molekularnie, które dają lepsze efekty niż chemioterapia.
Ich stosowanie znacznie przedłuża życie chorego, mimo że po pewnym czasie dochodzi do progresji. Jednak nie wszystkie nowoczesne terapie są w Polsce dostępne. Duże nadzieje wiąże się też z immunoterapią - leki z tej dziedziny nie tylko są skuteczne, ale też obarczone minimalną toksycznością.
Od podejrzenia do leczenia - bariery dostępu do terapii
dr Janusz Meder, Prezes Polskiej Unii Onkologii:
W r. 2012 na raka zachorowało 14 mln osób na świecie. W r. 2030 będzie ich 26,5 mln. W Polsce obserwujemy podobny trend wzrostu. Dane statystyczne są niezbędne do planowania wszelkich strategii, związanych z leczeniem nowotworów.
Choć polski pacjent nie do wszystkich osiągnięć medycyny ma dostęp, jesteśmy już coraz bliżej terapii "skrojonych na miarę". Koszty ich stosowania są znaczne, w perspektywie pozwolą jednak na oszczędności dzięki zmniejszeniu kosztów pośrednich, bo skutecznie leczeni pacjenci powrócą na rynek pracy, nie pobierając zasiłków i rent.
|
