|
Co to jest szczepionka i jak działa?
dr Wojciech Feleszko, Klinika Chorób Płuc i Chorób Alergicznych u Dzieci WUM:
Rozróżniamy bierną i aktywną immunizację. W pierwszym przypadku dziecko otrzymuje przeciwciała od matki, najpierw przez łożysko, a następnie z mleka. Natomiast aktywna immunizacja następuje wskutek zachorowania na daną chorobę. Powstają wtedy komórki pamięci immunologicznej.
Obecność w organizmie przeciwciał można uzyskać także drogą szczepienia, podczas którego wstrzykuje się fragmenty drobnoustrojów. Nowoczesne szczepionki zawierają coraz mniej antygenów i są dzięki temu bezpieczniejsze. Szczepienie angażuje zaledwie ułamek układu immunologicznego, nie ma więc mowy o jego przeciążeniu.
Czy każdy NOP (Niepożądany Odczyn Poszczepienny) jest NOP-em?
dr Iwona Paradowska-Stankiewicz, konsultant krajowy w dziedzinie epidemiologii:
Niepożądane odczyny poszczepienne budzą emocje. Jednak nie każdą reakcję na szczepienie można uznać za NOP. Aby to rozróżnić, potrzebna jest dobra komunikacja między lekarzem a rodzicami szczepionych dzieci i przekazanie im odpowiedniej wiedzy oraz wskazówek postępowania.
NOP-y są w Polsce monitorowane i rejestrowane na podstawie zgłoszeń lekarzy. Ma to na celu rzetelną ocenę bezpieczeństwa szczepień. Przyczynę niepożądanych odczynów stanowią zwykle indywidualne reakcje pacjenta, ewentualnie niewłaściwe podanie lub przechowywanie szczepionki.
Fakty i mity na temat szczepień
dr hab. Piotr Albrecht, Dziecięcy Szpital Kliniczny WUM:
Dzięki szczepieniom wiele chorób zostało prawie lub całkowicie wyeliminowanych z naszego życia, m.in. błonica, odra czy świnka. Po wprowadzeniu w Kielcach szczepień przeciw pneumokokom w ciągu siedmiu lat zapadalność na zapalenie płuc spadła o 80 proc., również u osób nieszczepionych (odporność populacyjna).
Do mitów, powielanych przez ruchy antyszczepionkowe, należy m.in. związek szczepień z autyzmem czy też obecność w szczepionkach toksycznej rtęci. Żadne z tych twierdzeń nie znajduje uzasadnienia naukowego.
Kalendarz szczepień ochronnych i co zmieni nowa ustawa sejmowa?
pos. Lidia Gądek, Sejmowa Komisja Zdrowia:
Dzięki determinacji posłów-praktykujących lekarzy nastąpiła zmiana w sposobie finansowania szczepień. Dzięki temu będzie można prawdopodobnie rozszerzyć ich kalendarz na szczepienia przeciw pneumokokom, a w następnej kolejności być może także przeciw meningokokom i HPV.
Szczepienia stanowią najlepszą formę profilaktyki zdrowotnej, chroniąc również przed powikłaniami. Jednak autorytety medyczne powinny częściej zabierać publicznie głos na temat korzyści z nich płynących.
Co należy wziąć pod uwagę przy potencjalnym rozszerzeniu Programu Szczepień Ochronnych?
prof. nadz. dr hab. Teresa Jackowska, konsultant krajowy w dziedzinie pediatrii:
Jak dowodzą badania opinii publicznej, 90 proc. osób uważa, że szczepienia to skuteczna profilaktyka, a 94 proc. szczepi swoje dzieci. Źródłem wiedzy na temat szczepień jest, zwłaszcza dla młodych rodziców, Internet, a dopiero następnie lekarz czy pielęgniarka.
Przy ustalaniu kalendarza szczepień należy brać pod uwagę epidemiologię i zalecenia WHO. Trzeba pamiętać, że ciągle istnieje możliwość zawleczenia do Polski z innych krajów chorób, na które od dawna już nie chorujemy, np. polio z Azji. W przypadku zakażenia meningokokami problemem jest nie tyle liczba zachorowań, co dramatyczny przebieg tej choroby.
Polski system monitorowania zakażeń bakteryjnych
prof. nadzw. dr hab. Anna Skoczyńska, Zakład Epidemiologii i Mikrobiologii Klinicznej NIL:
Monitorowanie zakażeń bakteryjnych jest szczególnie ważne w zakażeniach inwazyjnych oraz w przypadku drobnoustrojów z dostępną immunoprofilaktyką. Pomaga w tworzeniu i uaktualnianiu schematów postępowania diagnostycznego, a także w poprawie skuteczności szczepionek.
W Polsce monitorowanie zakażeń poza szpitalnych jest prowadzone przez NIZP-PZH oraz przez KOROUN. Problemy z nim związane w naszym kraju to brak regulacji prawnych i ośrodków referencyjnych oraz kłopoty z finansowaniem. Tymczasem ECDC (agencja naukowa Unii Europejskiej) zgłasza coraz większe i bardziej kosztowne w realizacji wymagania co do przesyłanych z Polski danych.
Szczepić czy nie szczepić?
dyskusja z udziałem wszystkich prelegentów
W popularyzacji szczepień ogromną rolę odgrywają lekarze pierwszego kontaktu. Niestety często środowisko medyczne, w tym również pielęgniarki i położne, musi się uderzyć w piersi pod tym względem. Także specjaliści powinni zachęcać do szczepień, np. kardiolodzy - przeciw grypie.
Potrzeba w tym zakresie szkoleń personelu medycznego. Jednak również i media nie zawsze przekazują właściwe informacje, dotyczące bezpieczeństwa szczepień i korzyści z nimi związanych.
|
